Ամեն երկուշաբթի և հինգշաբթի ես և մեր երգչախմբի ավագ երգիչներից մեկը կամ երկուսը ուղեկցում ենք Արևելյան դպրոցի 5-6 տարեկանների 2-րդ դասարանի փոքրիկ երգիչներին Մայր դպրոց՝ մասնակցելու մանկական երգչախմբի փորձերին: Դասարանը ձևավորվել է Քոլեջում, որի երաժշտության դասավանդողը եղել եմ ես:
«Սեբաստացիներ» մանկական երգչախմբի խմբավար՝ Մարինե Մկրտչյան
«Սեբաստացիներ» մանկական երգչախումբը մանկական երգչախումբը ստեղծվել է 1996 թվականին, «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի երաժշտության կենտրոնում՝ որպես լրացուցիչ կրթություն: Այդ տարիներին փոխվել են նվագակցողները, բայց խմբավարը եղել և դեռ մնում եմ ես: Երգչախմբի գործունեության ընթացքում բազմաթիվ սովորողներ են անցել գրագետ, ինտոնացիոն մաքուր, բազմաձայն երգեցողության հմտություն ստանալու ճանապարհը, ձեռք են բերել երաժշտախմբում երգելու վարպետություն՝ լուծելով այն խնդիրները, որոնք դրված են եղել նրանց առջև:
Խմբերգերը լինում են միաձայն և բազմաձայն: Ունիսոն (միաձայն) երգեցողությունը կարող է թվալ ավելի հեշտ կատարվող, սակայն ունի կատարման իր բարդությունը, այն ցուցանիշ է երգչախմբի ինչպես վոկալ, այնպես էլ տեխնիկապես (խոսքը երաժշտականի մասին է, այսպես արտահայտվում են երաժշտական աշխարհում) գրագետ պատրաստվածության: Երգչախումբը պետք է հնչի՝ որպես մեկ հավաք երաժշտական կառույց, ոչ մի ձայն չի կարող առանձնանալ: Բազմաձայն երգեցողության մեջ կարող են որոշ աննկատ թերություններ չերևալ, բայց, միաձայն երգեցողությունը նման է սպիտակ թղթի, որի վրա ամենաաննշան բիծն անգամ երևում է:
Երգչախմբում նոր քայլեր կատարող փոքրիկ երգիչը հիմնականում լսում է, որ կարողանա մտապահել իր ձայնամասի մեղեդին, ապա փորձում կատարել մյուսների հետ: Հիմնականում հենվում են կողքի արդեն փորձառու երգչի երգեցողության վրա, վերջինս կատարում է առաջ տանող «շոգեքարշի» դեր: Ժամանակի ընթացքում, անընդհատ լսելով ու կատարելով, փոքրիկ նորեկը կարողանում է իր ձայնամասը կատարել: Իհարկե, չի կարելի վստահ ասել, որ բազմաձայնության մեջ կկարողանա ինքնուրույն երգել, չշեղվել դեպի այլ ձայնամաս: Դա տարիների հետևողական և բարեխիղճ աշխատանք է պահանջում: Կարևոր է նաև բնությունից արդեն ստացած երաժշտական ունակությունը: Այն, ինչ մեկին տրվում է տարիների քրտնաջան աշխատանքի, մյուսին կարող է տրվել մեկ, երկու ամսվա կատարած աշխատանքի շնորհիվ:
Երգչախմբի փորձառու և անփորձ երգիչների փոխօգնության մթնոլորտում յուրաքանչյուրի մեջ ձևավորվում է բարոյական հատկությունների կարևոր փունջ, որն էլ նպաստում է առողջ, որակյալ երգեցիկ խմբի ձևավորմանը: Անհնար է խմբի գոյությունն առանց սիրո, վստահության, փոխզիջման, միմյանց լսելու, օգնելու, հասկանալու ունակության:
Երգչախումբը այն հարթակն է, որտեղ, ձեռք բերելով բազմաձայն երգելու կարողություն, սիրելով երաժշտական երգչական այդ տիպի «գործիքը», կարողանում են ներառվել կրթահամալիրում և կրթահամալիրից դուրս գործող այլ երաժշտախմբերի մեջ:
Իմ խմբերգային գործունեության ընթացքում տարբեր տարիքի, բնավորության, նախասիրության տեր երգիչներ են եղել: Ես հանգիստ եմ վերաբերվել նրանց, ովքեր ծանոթանալով, ուսումնասիրելով խմբերգային կատարումը ներսից, որոշ ժամանակ անց որոշել են թողնել և գնալ այլ ուղղությամբ: Այդ աշխատանքը նրանցը չի, բայց, միևնույնն է, այն, ինչ վերցնում և ստանում են, ժամանակի ընթացքում ինչ որ խմբի, երգչախմբի մեջ փորձում են կիրառել, վերականգնել ունեցած, բայց մոռացած կարողությունը:
Կրթահամալիրում մանկական երգչախմբում բազմաձայն երգեցողության հմտություններ ձեռք բերած շատ սովորողներ երգում են Միջին, Ավագ դպրոցների երգչախմբերի կազմում: Եվ նրանց թվում քիչ չեն այն նվիրյալները, որոնք շարունակում են իրենց գործունեությունը մանկական երգչախմբում՝ սիրով օգնելով նորեկներին: Նրանք դառնում են իմ գործընկերները, հարազատ մարդիկ, առանց որոնց շունչս է կտրվում, և երբեմն ինձ զգում եմ առանց ձեռքերի:
«Սեբաստացիներ» մանկական երգչախումբը իրականացրել և իրականացնում է տարբեր նախագծեր, այդ թվում նաև ծրագրային երգերի կատարում, ձայնագրում:
Նախագծի իրականացման արդյունքում ձայնագրվել է 18 երգ.
Ծրագրային երգեր 1
Ծրագրային երգեր 2
2000 թվականին երգչախումբը թողարկեց ձայնասկավառակ , որի մեջ տեղ գտան Սուրբ պատարագից հատվածներ, ինչպես նաև այլ ստեղծագործություններ:
Երգչախմբում ձևավորվում է սովորողի երաժշտական ճաշակը, ստեղծագործության կատարման, մատուցման կուլտուրան: Իմ երգիչները չեն լարվում, բայց գիտեն՝ բեմն իրենն է պահանջում՝ ազատ, անմնացորդ նվիրումով կատարում:
Ամեն պարապմունք — հանդիպում մի առանձնահատուկ ներկայացում է, որի ընթացքում փորձության են ենթարկվում նորեկները, արդեն փորձառուները, խմբավարը, նվագակցողը: Ուրախության, հայտնագործության, փոխըմբռնման, համախմբվածության, միասնականության գունեղ ներկապնակ — երգչախումբը դանդաղ, բայց հաստատ գնում է իր երաժշտական երգաշարք — արահետով, ուր վստահ է, որ չի մոլորվի, կգտնի այն, ինչի համար եկել է, գտել իր տեղը, հաստատվել, չի հիասթափվել ու չի հիասթափեցրել:
Իմ ամենասիրելիներ՝ փոքր ու մեծ երգիչներ, բարձր մասնագիտական պատրաստվածությամբ նվագակցողներ, ինձ հետ այդ դժվար, բայց լուսավոր ճանապարհն անցած հարազատներ, շնորհակա՜լ եմ:
Բազմաձայն երգեցողության ունակությունների ձևավորում
2. բազմաձայն երգեցողության յուրացում, տիրապետում
Ազգային երգերի բազմաձայն, ռիթմիկ պոպուրի
Ֆրանչեսկա Կաչչինի «Ave Maria» — ձայնամասերի ուսուցում
Պարապմունքի օրեր, ժամ — երկուշաբթի, հինգշաբթի, ժամը՝ 15:30, շաբաթ, ժամը՝ 13:00
Հոկտեմբեր — 1, 4, 8, 11, 15, 18, 22, 25, 29
Սեպտեմբեր ամսվա նախագծային աշխատանք
Բազմաձայն երգեցողության ունակությունների ձևավորում
1.վոկալ երգեցողություն
2. բազմաձայն երգեցողության յուրացում, տիրապետում
Ազգային երգերի բազմաձայն, ռիթմիկ պոպուրի
«Բուրթը գզելու երգ», «Դան, դան, դանեդան», «Էրթանք սարերը սեյրան»
Պարապմունքի օրեր, ժամ — երկուշաբթի, հինգշաբթի, ժամը՝ 15:30, շաբաթ, ժամը 13:00
Սեպտեմբեր — 3, 6, 10, 13, 17, 20, 24, 27,
Երգչախմբի 2018 — 2019 ուստարվա ծրագիր
«Սեբաստացիներ» մանկական երգչախումբ
Պարապմունքներ՝ երկուշաբթի, հինգշաբթի — ժամը 15:30, շաբաթ՝ ժամը 13:00
Խումբը կազմված է ինչպես կրթահամալիրի, այնպես էլ` այլ դպրոցների տարատարիք սովորողներից:
Երգչախումբն անցնում է այլընտրանքային համագործակցային կազմակերպման (նախագծային) հետևյալ երաժշտախմբերի և մասնագետների հետ.
Համագործակցության խնդիրները՝
Համագործակցող խմբերի ղեկավարների հետ
Համագործակցության արդյունքում
Նախագիծ. «Երգչախումբը՝ երաժշտական ունակությունների զարգացման միջավայր»
Սովորողի ներդաշնակ հոգևոր զարգացում երաժշտության միջոցով:
2. Խնդիրները.
3. Արդյունքը
— ձայնի դրվածք,
— շնչառություն,
— բազմաձայն երգեցողություն,
— երաժշտական լսողություն,
— երաժշտական հիշողություն
«Սեբաստացիներ» մանկական երգչախմբի 2018 – 2019 ուստարվա օրացույց
Շուրջտարյա նախագծեր — Հայ-վրացական հանրակրթական կամուրջներ
Ուսումնական պատարագ
Սեպտեմբերի 24 — հոկտեմբերի 26 — Կոմիտասյան օրեր, ազգագրական աշնանային փառատոնին՝ ազգային բազմաձայն մշակված երգերի կատարում
Նոյեմբերի 5-9՝ նախագծային ուսուցման ստուգատես. Սեբաստացու օրեր. կրթահամալիրի տոնը կրթահամալիրում — մասնակցություն
Դեկտեմբերի 3 — 28՝ մասնակցություն ամենամյա հաշվետու համերգի. Գեղարվեստը կրթահամալիրում
Հունվարի 8-25՝ մասնակցություն ազգագրական ձմեռային փառատոնի
Մարտի 25-30` մասնակցություն ազգագրական գարնանային փառատոնի
Ապրիլի 8 — 14՝ վրացերենի օրեր կրթահամալիրում. «Հանրակրթական կամուրջներ» նախագծերի ստուգատես
Մայիսի 29 — հունիսի 14՝ ամենամյա բաց հանրակրթական ստուգատես-փառատոներ.
Երաժշտական փառատոն. «Գեղարվեստը կրթահամալիրում». ամենամյա հաշվետու համերգներ — «Սեբաստացիներ» մանկական երգչախմբի հաշվետու համերգին կներկայացվի Աշտարակի Հայորդյաց տան մանկական երգչախմբի հետ համագործակցման արդյունքը:
Երգչախմբի մասնակցության, ներկայացման օրը ամենամսյա օրացույցը կազմելիս ժամանակին կնշվի և կներկայացվի մանկավարժության կենտրոն:
«Սեբաստացիներ» մանկական երգչախումբ – 2018 – 2019 ուստարի
Երգչախմբի կազմը
խմբավար՝ Մարինե Մկրտչյան
նվագակցող՝ Լիլիթ Առաքելյան
